به نقل از «طرفداری»

دوران مدرن؛ پرونده ویژه و مفصل فنی درباره یکی از مهم ترین ترندهای روز تاکتیکی / ایستگاه تاکتیک

تاریخ انتشار: ۲۹ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۰۳۵۴۳۵

مربیانِ جوانِ روزِ فوتبال دنیا در تلاش هستند تا با به کارگیری ایده هایی نو و یا تکامل ایده های پیشین، نقش خود را در پیشرفت تاکتیکی فوتبال ایفا کنند.

اختصاصی طرفداری - نسل جدیدی که کارخانه مربی سازی دنیای فوتبال تحویل داده، نسل با استعدادی است که می تواند نقش خود را در دوران مدرن فوتبال ایفا کند. مربیانی همچون یولیان ناگلزمن، مارکو رز، میکل آرتتا، آندره آ پیرلو، جسی مارش، روبرتو دی زربی و یا فرانک لمپارد از مشهورترین این مربیان هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مربیانی که توسط تاکتیک نویسان و جامعه فنی دنیای فوتبال به طور مداوم رصد می شوند و ایده های فنیشان مورد بررسی قرار می گیرد. یکی از مهم ترین ترندهای تاکتیکی روز فوتبال دنیا (که البته سابقه ای مشخص در گذشته دارد) که این روزها توسط نسل جدید مربیان دنیای فوتبال مورد استفاده قرار می گیرد، قرار دادن مدافعان کناری در پست مدافع میانی و در نقشی مشخص است. نقشی که طی سال های اخیر توسط پپ گواردیولا زیاد مورد استفاده قرار می گرفت، این روزها در بین نسل جدید مربیان نیز بسیار پرطرفدار است. 

میکل آرتتا در آرسنال و آندره آ پیرلو در یوونتوس از جمله مربیانی هستند که از این مسئله بهره می برند. آن ها دو مدافع کناری به نام های کیرون تیرنی و دنیلو را در فصل جاری در خط دفاعی سه نفره به کار برده اند و توانسته اند بازی موثری را نیز از این بازیکنان بگیرند. در این یادداشت به طور ویژه و مفصل به بررسی این ترند تاکتیکی روز دنیای فوتبال می پردازیم و نقش متفاوت تیرنی و دنیلو را در آرسنال و یوونتوس مورد بررسی قرار می دهیم.

رونمایی از «Half-space libero»

پیش از این در یادداشت های فنی گذشته ام درباره نقش «Half-space libero» به طور مفصل توضیح داده ام (اینجا و اینجا) و درباره چرایی و فلسفه این کار نیز صحبت کرده ام. در این یادداشت اما پیش از ورود جداگانه به بحث فنی درباره تیرنی و دنیلو، بار دیگر مروری بر استفاده از نقش «Half-space libero» خواهم داشت.

یکی از نقش های مدرنی که مدافعان میانی می توانند به عهده گیرند (غالبا در خط دفاعی سه نفره) «Half-space libero» است. نقشی که در سال های دورتر نیز در فوتبال وجود داشته و از آن تحت عنوان «Box-to-Box Centre-Back» یاد شده است. با این حال از زمان استفاده پپ گواردیولا از این نقش در بایرن مونیخ و منچسترسیتی، مربیان و تاکتیک نویسان در کلاس های مربی گری از آن تحت عنوان «Half-space libero» نام می برند. اما کاربرد یک مدافع میانی در این نقش چیست و چرا مربیان ترجیح می دهند از یک مدافع کناری در نقش «Half-space libero» و در پست مدافع میانی بهره ببرند؟

پیش از این درباره اهمیت «Half space» (توضیح مفصل فنی) صحبت کرده ام. فضایی که در فوتبال مدرن از مهم ترین مسائل فنی محسوب می شود و یکی از مهم ترین تلاش های مربیان بزرگ و تیم های بزرگ استفاده موثر از این فضا در فاز هجومی است. یک مدافع میانی در نقش «Half-space libero» بازیکن اضافه ای است که می تواند نقش مهمی در استفاده از این فضا در فاز هجومی داشته باشد. بازیکنی که قدرت حمل توپ بالایی دارد، به خوبی می تواند توپ را به گردش در بیاورد و این آزادی عمل را دارد که در «Half space» رخ نمایی کند و در کانال بین «Half space» خودی و حریف به طور مداوم در حرکت باشد. این بازیکن نیروی اضافه ای است که می تواند در فاز تهاجمی و برای بهره گیری هر چه بیشتر از «Half space» به تیم کمک کند و در راه رسیدن به «Numerical Superiority» (توضیح مفصل فنی) در فضاهای مهم یکی از ابزارهای اصلی تیم باشد.

اما چرا معمولا از مدافعان کناری در این نقش و پست استفاده می شود؟ مدافعان کناری در حالت طبیعی از مدافعان میانی قدرت حمل توپ بیشتری دارند، استقامت بالاتری دارند و مشکلی با حرکت مداوم و رفت و برگشت های متوالی در یک کانال مشخص ندارند. هر چند یک مدافع میانی مدرن نیز این روزها باید این ویژگی ها را داشته باشد اما به نظر می رسد که در این نقش در حالت طبیعی یک مدافع کناری بتواند بازدهی بهتری داشته باشد. داوید آلابا در بایرن مونیخِ گواردیولا، کایل واکر و بنجامین مندی در منچسترسیتیِ گواردیولا و یا سزار آزپلیکوئتا در چلسیِ آنتونیو کونته از مشهورترین نمونه ها هستند. این فصل نیز میکل آرتتا و آندره آ پیرلو با کیرون تیرنی و دنیلو به ارائه نقش «Half-space libero» پرداخته اند. البته کاربرد این دو بازیکن با یکدیگر تفاوت های مهمی در جزئیات دارند که در ادامه به آن نیز خواهم پرداخت.

دنیلو -  آندره آ پیرلو

آندره آ پیرلو در آرایش پایه اش که غالبا در این فصل با سه مدافع شکل گرفته، از دنیلو به عنوان یکی از سه مدافع میانی و در نقش «Half-space libero» سمت راست و چپ بهره گرفته است. مدافع برزیلی که توسط عموم هواداران فوتبال به دلایل عملکرد بیش از اندازه متوسطش در پست مدافع راست همواره مورد تمسخر واقع شده، در پست مدافع میانی و نقش «Half-space libero» طی بازی های اخیر عملکرد متفاوتی داشته و در عین ناباوری همگان در رویکرد پیرلو تبدیل به مهره ای ثابت و البته مهمی شده است.

برای درک بهتر نقش متفاوت دنیلو و تاثیری که او در نقش جدیدش در یوونتوس داشته، جنبه های فنی مختلفی را برای شما در نظر گرفته ام. ابتدا به تصویر زیر دقت کنید که در کلاس های مربی گری از آن تحت عنوان «PASSMAP» و یا «Passing Network» یاد می شود. نقشه ای بسیار مهم که تیم های فنیِ بزرگ ترین باشگاه های دنیا از آن پس از هر بازی استفاده می کنند تا تحلیل درستی از عملکرد فنی تیم و بازیکنانشان داشته باشند. تصویر زیر «PASSMAP» یوونتوس در دیدار مقابل هلاس ورونا است (تصویر از گروه فنی Betweentheposts استخراج شده). دیداری که یوونتوس در آن با آرایش پایه 2-1-4-3 به میدان رفت. به میانگین موقعیت لمس توپ های دنیلو که یکی از اطلاعات فنی «PASSMAP» است، نگاه کنید. او دقیقا در کریدور مربوط به «Half space» سمت چپ قرار گرفته و این همان فضایی است که انتظار می رود یک بازیکن در این نقش مدام در آن جا خودنمایی کند. هر چه دایره ها حجیم تر باشد، به معنای مشارکت بیشتر آن بازیکن در امر به گردش درآوردن توپ است و در عین حال می بینید که چگونه دنیلو در زمره بازیکنانی قرار گرفته که در طول نود دقیقه بیش ترین گردش توپ را داشته است. دنیلو در کریدور «Half space» سمت چپ مدام در رفت و آمد است، در فاز تهاجمی توپ را در «Half space» به گردش در می آورد و آن بازیکن اضافه ای است که آندره آ پیرلو از او می خواهد در در رساندن با کیفیت توپ در فضاهای مهم تهاجمی مشارکت داشته باشد.

حالا به یک داده فنی پیشرفته بسیار مهم توجه کنید، داده فنی پیشرفته «xGBuildup». این داده فنی برای ارزش دهی به بازیکنانی است که در داده های فنی آماتور هیچ گاه صحبتی از آن ها به میان نمی آید. به عنوان مثال شما یک مالکیت توپ را در نظر بگیرید که به گل ختم شده است. در میان هواداران فوتبال بازیکن زننده گل و بازیکنی که پاس گل را ارسال کرده، ارزش داده می شوند. اما تکلیف دیگر بازیکنانی که در این مالکیت توپ مشارکت داشته اند چیست؟ نقش بازیکنی که پاس پیش از پاس گل را می دهد چیست؟ یا بازیکنی که توپ را از خط میانی به سلامت راهی یک سوم تهاجمی کرده، چه ارزشی دارد؟ «xGBuildup» اینجا به ما کمک می کند. این داده فنی پیشرفته با کنار گذاشتن بازیکن ضربه زننده و بازیکنی که پاس منجر به ضربه را داده، تنها برای بازیکنانی مقدار دهی می شود که در مالکیت توپ تا پیش از پاس منجر به ضربه مشارکت داشته اند. این مقدار نیز مطابق انتظار بین 0 و 1 است و هر چه عدد به 1 نزدیک تر باشد به معنای کیفیت بیشتر موقعیت گلی است که بازیکنان در رخ دادن آن مشارکت داشته اند.

به تصویر زیر دقت کنید که وضعیت بازیکنان یوونتوس را تا اینجای رقابت های سری آ از حیث داده فنی پیشرفته «xGBuildup» نشان می دهد. می بینیم که به طرز هیجان انگیزی دنیلو در بین تمامی بازیکنان یوونتوس در این فصل پس از آرتور و رودریگو بنتانکور با مقدار 3.07 (در مجموع) در رتبه سوم قرار گرفته است. این عدد به معنی این است که دنیلو مشارکت بالایی در فاز تهاجمی در راستای ایجاد موقعیت های گل با کیفیت داشته است. مشارکتی که تا پیش از پاس منجر به ضربه و خود ضربه نهایی بوده است. این همان وظیفه ای است که آندره آ پیرلو از دنیلو انتظار دارد: به گردش درآوردن با کیفیت توپ در فضاهای مهم در یک سوم تهاجمی در راستای خلق موقعیت با کیفیت.

حالا به چند مورد به طور مصداقی توجه کنید. نمونه اول را از دیدار یوونتوس مقابل اسپتزیا انتخاب کرده ام. در تصویر اول می بینیم که دنیلو چگونه بازیسازی از عقب زمین را در نزدیکی کریدور مورد بحث آغاز می کند. در ادامه می بینیم که بازیسازی یوونتوس شکل می گیرد و مدافع برزیلی چگونه به پیش روی خود ادامه می دهد.

در تصاویر بعدی می بینیم که دنیلو دقیقا در «Half space» سمت چپ در فاز تهاجمی قرار گرفته و انتظار دریافت توپ را می کشد. توپ به دنیلو می رسد و مدافع برزیلی در فضایی که پیرلو از او انتظار دارد، حتی می تواند به طور مستقیم خلق موقعیت کند. پاس موثر دنیلو، موجب فرار مک کنی می شود تا هافبک آمریکایی در مصافی تک به تک با دروازه بان حریف قرار گیرد.

به نمونه بعدی از دیدار مقابل فرانس واروش دقت کنید. کیه زا توپ را در گوشه سمت چپ در اختیار دارد و با پاسی دنیلو را در «Half space» سمت چپ صاحب توپ می کند. باز هم به موقعیت مکانی دنیلو دقت کنید. این همان بازیکن اضافه ای است که پیرلو در «Half space» مد نظر دارد. مدافع برزیلی دقیقا در این فضا توپ را می گیرد و به طور موثر آن را به گردش در می آورد. در این نمونه دنیلو اقدام به ارسال پاس بلندی به سمت راست می کند. پاسی که باز هم صحیح است و در موقعیتی مناسب به کوادرادو می رسد تا مدافع - هافبک کلمبیایی با یک پاس کوتاه موقعیت شوت زنی را برای هم تیمی هایش به وجود بیاورد. این موقعیت شوت زنی به وجود نمی آمد مگر با حضور موثر دنیلو در مسیر به گردش در آوردن توپ در «Half space» سمت چپ.

به نمونه آخر نیز توجه کنید. این بار نمونه ای متفاوت تر را انتخاب کرده ام. باز هم مقابل فرانس واروش. این بار به حرکات بدون توپ و پیش روی های دنیلو دقت کنید. حرکاتی که در بین مربیان از آن تحت عنوان «Off-the-ball movement» یاد می شود. حرکاتی ویژه که در یادداشت های آتی حتما به آن به طور مفصل خواهم پرداخت. نگاه کنید که یوونتوس توسط کوادرادو توپ را در سمت راست در اختیار دارد و او توپ را نصیب آرتور در مرکز میدان می کند. در تصویر سوم به شروع حرکت دنیلو در کریدور مورد اشاره دقت کنید. دنیلو ناگهان سرعتش را زیاد می کند و با سرعت در کریدور سمت چپ حرکتش را بدون توپ آغاز می کند تا باز هم حضور موثری در فاز تهاجمی در «Half space» سمت چپ پس از دریافت توپ داشته باشد. در این مورد البته توپ در سمت مخالف از دست می رود اما نکته مهم، نوع تاثیرگذاری، موقعیت و حرکاتی است که دنیلو با و بدون توپ در رویکرد آندره آ پیرلو باید در فضاهایی مشخص از خود نشان دهد.

کیرون تیرنی - میکل آرتتا

مورد کیرون تیرنی در رویکرد میکل آرتتا مورد ویژه تری است و پیچیدگی های بیشتری دارد. تیرنی در این فصل زیر نظر آرتتا در پست ها و نقش های متفاوتی به میدان رفته و یکی از مهم ترین بازیکنان سرمربی اسپانیایی محسوب می شود. بررسی دقیق نقش تیرنی در بخش های مختلف بازی آرسنال زیر نظر آرتتا خود به یادداشت مفصل و مستقلی نیاز دارد. در این یادداشت صرفا روی نقش او به عنوان یک مدافع میانیِ «Half-space libero» متمرکز می شویم.

عملکرد تیرنی در این نقش نیز متفاوت است و در جزئیات تفاوت هایی با دنیلو دارد. برای شروع به دو «PASSMAP» بسیار مهم دقت کنید. تصویر نخست مربوط به دیدار آرسنال مقابل فولام در فصل جاری می شود (تصویر از گروه فنی Betweentheposts استخراج شده). به نقش فوق العاده مهم تیرنی دقت کنید. نکته اول میانگین موقعیت او در زمین مسابقه است. بازیکنی که به عنوان یک مدافع وسط سمت چپ و در نقش مورد بحث به میدان رفته و مطابق انتظار میانگین موقعیت های لمس توپش در فضاهای نزدیک به کریدور بین «Half space» خودی و «Half space» حریف است. تیرنی نیز همچون دنیلو این آزادی عمل را دارد که در این فضا به طور مداوم با توپ و بدون توپ در حرکت باشد. نکته دوم در این «PASSMAP» حجم بالای پاس های ارسالی و دریافتی تیرنی است (به حجم فلش هایی که به او ختم شده و از او آغاز شده دقت کنید). مطابق انتظار او به عنوان یک مدافع میانی در نقش «Half-space libero» نقش بسیار پررنگی در به گردش درآوردن توپ دارد. چه در حین بازیسازی از عقب زمین و چه در یک سوم میانی و یک سوم تهاجمی در فضاهای مختص به خودش، تیرنی فردی مهم در چرخش توپ محسوب می شود.

تصویر دوم اما مربوط به «PASSMAP» تیرنی در دیدار آرسنال مقابل منچستریونایتد می شود. جایی که می خواهم از جزئیات بیشتر تیرنی به عنوان یک «Half-space libero» برای شما صحبت کنم. به «PASSMAP» آرسنال در دیدار مقابل یونایتد دقت کنید. تیرنی در این دیدار نیز به عنوان مدافع میانی سمت چپ در آرایش سه دفاعه و در نقش «Half-space libero» در ترکیب قرار گرفته بود. با این حال «PASSMAP» زیر و میانگین موقعیت مکانی تیرنی حین لمس توپ بیشتر شبیه به یک مدافع کناری یا وینگ بک سمت چپ است. نگاه کنید که او تقریبا با هکتور بیرین به عنوان وینگ بک سمت راست آرسنال در یک خط قرار گرفته و حتی از او بالاتر هم به طور میانگین توپ را در اختیار داشته است. تیرنی علاوه بر اینکه به عنوان یک «Half-space libero» در کریدور بین «Half space» خودی و حریف حکم رانی می کند، می تواند طی یک هماهنگی با بازیکن خط جلوی خودش (در این مورد ساکا) حتی به یک بازیکن کناری نیز در طول بازی تبدیل شود. تیرنی در دیدار مقابل یونایتد با اینکه در نقش مورد بحث به میدان رفته بود اما در طول بازی طی هماهنگی با ساکا (در فاز تهاجمی) و الننی (در فاز تدافعی) می توانست به طور کامل به کناره سمت چپ بزند و تبدیل به یک مدافع کناری و یا وینک بک کلاسیک در این سمت از زمین شود. تیرنی مقابل یونایتد 5 بار اقدام به ارسال سانتر از کناره های سمت چپ کرد و از این حیث دومین بازیکن آرسنال در طول 90 دقیقه در الدترافورد بود.

به طور مصداقی به دو نمونه مهم از آنچه تیرنی در آرسنال انجام می دهد نیز دقت کنید. نمونه اول از دیدار مقابل فولام انتخاب شده. بازیکنان آرسنال در فاز تهاجمی توپ را از دست می دهند اما خیلی سریع توسط ژاکا موفق به بازپس گیری توپ می شوند. به موقعیت تیرنی در تصویر اول دقت کنید. او یکی از سه مدافع میانی آرسنال در این دیدار بوده که تا این حد در فاز تهاجمی بالا قرار گرفته است.

ژاکا در ادامه توپ را به تیرنی می رساند و اینجاست که کار این بازیکن به عنوان یک «Half-space libero» آغاز می شود. تیرنی به داخل می زند و از «Half space» سمت چپ نفوذ خودش را به درون باکس آغاز می کند. توانایی مدافع اسکاتلندی در حمل توپ به او این اجازه را می دهد که به پیش روی اش درون باکس ادامه دهد و پاس مهمی را برای هم تیمی هایش ارسال کند. این همان بازیکن اضافه در «Half space» است که مربیانی همچون گواردیولا، کونته و امروز میکل آرتتا و آندره آ پیرلو انتظار دارند در طول بازی از نیروی آن استفاده کنند.

نمونه بعدی از دیدار آرسنال مقابل یونایتد انتخاب شده. آرسنال تحت پرس بازیکنان یونایتد قرار دارد و برند لنو پاس بلندی را برای تیرنی ارسال می کند. یک مدافع میانی در این نقش علاوه بر فاز تهاجمی، با توجه به توانایی هایش مهره ای مهم برای خارج شدن از زیر پرس نیز محسوب می شود. چرا که توانایی های اضافه ای برای کار با توپ به عنوان یک مدافع میانی در اختیار دارد. تیرنی توپ را دریافت می کند و به راحتی می تواند از مک تومینای عبور کند و با سرعت زیادی از میان دیگر بازیکنان یونایتد نیز که قصد دارند خیلی سریع کار را برای او دشوار کنند، عبور می کند. نگاه کنید که تیرنی با استفاده از سرعت بالایش چگونه خودش را از میان چهار بازیکن یونایتد با موفقیت خارج می کند و در نهایت اقدام به ارسال پاس برای ساکا می کند. تیرنی با موفقیت توانست آرسنال را در یک سوم تدافعی از زیر فشار سنگین حریف خارج کند. این ابعاد متفاوت یک بازیکن در این نقش است.

استفاده از الگوهای موفق مربیانی همچون پپ گواردیولا، آنتونیو کونته و یا یورگن کلوپ به شدت در بین نسل جدید مربیان مطرح دنیا رواج دارد. در این یادداشت به طور مفصل به یکی از این ترندهای تاکتیکی پرداختیم. نسل جدید مربیان مدرن در فوتبال اروپا به شدت مورد توجه تاکتیک نویسان و محافل فنی فوتبال دنیا قرار دارند. در ادامه و یادداشت های آتی باز هم به سراغ این الگوها و ترندهای تاکتیکی روز خواهیم رفت. الگوهایی که نسل جدید مربیان در تلاش هستند با تکاملشان، نقش خود را در فوتبال مدرن به خوبی ایفا کنند.

منبع: طرفداری

کلیدواژه: عنوان یک مدافع یک مدافع میانی نسل جدید مربیان اضافه ای یکی از مهم ترین آن تحت عنوان آندره آ پیرلو میانگین موقعیت یک مدافع کناری مقابل یونایتد فاز تهاجمی مشارکت داشته بازیکن اضافه مدافع برزیلی دنیای فوتبال پست مدافع محسوب می شود میدان رفت دیدار مقابل کیرون تیرنی میکل آرتتا نگاه کنید بدون توپ سمت راست دقت کنید سمت چپ یک سوم باز هم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tarafdari.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «طرفداری» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۰۳۵۴۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مورایس و مرور تاکتیک‌های بازی با استقلال (عکس)

به گزارش "ورزش‌سه"، دو تیم با شرایط کاملا متفاوتی پا به مصاف مرحله یک هشتم نهایی جام حذفی خواهند گذاشت. سپاهان به عنوان بهترین باشگاه ایرانی از نظر ساختار و امکانات و البته شرایط مالی و در سوی مقابل استقلال ملاثانی که چند سالی است از لیگ دسته دوم جدا شده و در لیگ دسته اول با وجود تمام مشکلات مالی و ساختاری دوام آورده است.

طبیعی است شب آینده که این دو تیم مقابل هم صف آرایی می‌کنند، سیاوش اکبرپور با اندیشه تدافعی و بستن فضاها شاگردانش که برخی از آنها تجربه‌های زیادی دارند را به میدان بفرستد و  در سوی دیگر تیم مورایس باید بتواند از لایه‌های دفاعی حریف عبور کند و اجازه ندهد کار سخت شود.

مورایس آخرین تمرین تیمش را به مرور کارهای تاکتیکی برای باز کردن خط دفاعی تیم استقلال ملاثانی اختصاص داده و پس از آن اعضای تیم به اهواز سفر کردند تا آماده دومین دیدار جام حذفی در مرحله یک هشتم نهایی شوند. این دیدار قرار است از ساعت 19:30 دقیقه در ورزشگاه فولاد آره‌نا برگزار شود.